آی وی اف چیست - همه چیز درباره درمان ناباروری با IVF

امروزه با پیشرفت های پزشکی بوجود آمده در زمینه های مختلف و از جمله در زمینه نازایی، روش های متعددی برای کمک به زوج های نابارور ابداع شده اند. هرچند تعداد زوج های نابارور نسبت به گذشته بیشتر شده است، اما درمان ها و روش های پزشکی موجود، کمک کرده اند تا اکثر زوج های نابارور بتوانند تجربه ی بارداری موفقیت آمیز و داشتن فرزند را داشته باشند. یکی از روش های درمان ناباروری، روش آی وی اف IVF است. این روش یکی ار رایج ترین و موفقیت آمیزترین روش های درمان ناباروری است. احتمال باروری از طریق روش آی وی اف IVF صددرصد نیست، با اینحال بسیاری از زوج های نابارور، از طریق این روش توانسته اند باردار شده و فرزند خود را به دنیا بیاورند.

روش آی وی اف IVF برای زوج هایی مناسب است که خانم مشکلات لوله فالوپ از جمله زخم یا انسداد لوله های رحمی داشته باشد، یا کلا لوله های رحمی موجود نباشند.

آشنایی با روش IVF

در روش آی وی اف IVF تخمک ها از تخمدان خارج شده و توسط اسپرم ها بارور می شوند. این روش یکی از رایج ترین روش های باروری است که احتمال لقاح تخمک و اسپرم در شرایط آزمایشگاهی را بسیار بالا می برد. پس از لقاح بین تخمک و اسپرم، اگر شرایط رحم زن مناسب باشد، جنین های ایجاد شده به داخل رحم منتقل می شوند، و در غیر این صورت فریز و ذخیره می شوند تا در فرصت مناسب به داخل رحم انتقال یابند.

عمل آی وی اف IVF با توجه به شرایط هر زوج ممکن است به شکل متفاوتی انجام شود، باتوجه به امکانات و شرایط زوج نابارور آی وی اف IVF به روش های زیر انجام می شود:

• استخراج تخمک خانم و لقاح با اسپرم همسر
• استفاده از تخمک اهدایی و لقاح با اسپرم همسر
• استفاده از جنین اهدایی
• انتقال جنین به رحم جایگزین درصورت وجود مشکل در رحم خانم

مراحل انجام عمل آی وی اف IVF چیست

روش آی وی اف IVF عموما از چند مرحله تشکیل شده، و در طی مراحل مختلف مشکل و اختلالات جنین، و همینطور جنسیت آن تشخیص داده می شود. بطور کلی این مراحل بصورت زیر هستند:

تحریک تخمک گذاری

در این مرحله که اولین مرحله از روش آی وی اف IVF است، هورمون درمانی برای خانم شروع شده و در مدت زمان حدود ۱۰ تا ۱۲ روزه، خانم دوزهای مشخصی از هورمون را دریافت خواهد کرد. هورمون درمانی باعث تحریک تخمدان ها برای آزاد کردن تخمک می شود و بنابراین پس از دوره ی هورمون درمانی تعداد تخمک های بالغ بیشتر خواهد بود و در مرحله ی استخراج، امکان داشتن تخمک های بالغ بیشتر وجود دارد.

بازیابی تخمک یا تخمک کشی

در مرحله ی تخمک کشی، تخمک گیری یا پانکچر، بعد از دوره ی هورمون درمانی، از طریق سونوگرافی و آزمایش خون پزشک اطمینان حاصل می کند که مقداری تخمک بالغ آزاد شده باشند. و بعد عمل تخمک کشی یا پانکچر در بیمارستان انجام خواهد شد.

در عمل تخمک کشی، پزشک از طریق وارد کردن یک سوزن نازک از واژن به تخمدان ها، محل فولیکول های بالغ را شناسایی کرده و بوسیله ی سرنگ آنها را جمع آوری می کند. در برخی موارد ممکن است بجای استفاده از سوزن، پزشک عمل لاپاراسکوپی را پیشنهاد کند و با ایجاد برش هایی کوچک بر روی شکم تخمک ها را استخراج کند. 

تلقیح و باروری

بعد از استخراج تخمک های بالغ، باید نمونه اسپرم از مرد گرفته شود و در این مرحله عمل لقاح در آزمایشگاه صورت گیرد. تخمک و اسپرم را در ظرف های آزمایشگاهی و محیط کشت تلقیح کرده و به مدت ۳ تا ۷ روز به آنها زمان می دهند تا رویان های شکل گرفته به تقسیم سلولی خود ادامه دهند.

در این مرحله تمام آزمایش ها برای تشخیص نقص های ژنتیک و همینطور تعیین جنسیت قابل انجام هستند. منتها به دلیل آنکه این آزمایش ها بیشتر از چند روز زمان می برند، اگر زوج تمایل به تعیین جنسیت جنین خود داشته باشند، به دو سیکل درمانی نیاز خواهد بود. در این حالت، در سیکل نخست، تزریق هورمون تا زمان تخمک گیری انجام می شود، و در سیکل بعدی دوباره هورمون درمانی انجام خواهد شد تا رحم تا روز انتقال جنین آمادگی خود را برای اینکار حفظ کند.

انتقال جنین

پس از چند روز و رشد رویان ها در آزمایشگاه، برای آماده سازی بافت رحم برای دریافت جنین، لازم است دوباره هورمون به خانم تزریق شود. بعد از انجام هورمون درمانی مجدد، در عملی دیگر تعدادی از رویان ها برای لانه گزینی و شروع به رشد در رحم خانم قرار می گیرند.

عمل آی وی اف چگونه است

همانطور که در بالا هر مرحله را با جزئیات توضیح دادیم می توان گفت در عمل آی وی اف IVF ابتدا از طریق هورمون درمانی و تزریق داروهای هورمونی در بازه ای ۱۰ الی ۱۲ روزه تخمدان را تقویت کرده، سپس تخمک های بالغ آزاد شده را در یک عمل جراحی استخراج می کنند. همزمان با استخراج تخمک ها، از اسپرم های مرد نیز نمونه برداری می شود. سپس تخمک ها و اسپرم ها را در شرایط آزمایشگاهی تلقیح نموده، و در آخر جنین های بوجود آمده را در رحم زن منتقل می کنند. درصورت عدم آمادگی رحم، جنین ها فریز شده و دو ماه بعد به رحم زن منتقل می شوند.

روش آی وی اف IVF برای چه کسانی مناسب است

معمولا در زوج های ناباروری که مشکلات زیر وجود داشته باشد، عمل آی وی اف IVF انجام می شود:

• سن خانم بالاتر از ۴۰
• تخمدان ضعیف
• تخمدان پلی کیستیک
• گرفتگی یا زخم در لوله های فالوپ
• اندومتریوز
• داشتن فیبروم
• اسپرم کم یا بدشکل در مرد
• اختلال ژنتیکی در مرد یا زن
• ناباروری ثانویه
• سقط های مکرر
• ناباروری بدون علت مشخص